اسماعیل سالک

استقبال از مستزداد میرزاده عشقی

به دنبال تصویب قانون نظام وظیفه عمومی در زمان رضاشاه، اولین کمیسیون سربازگیری در سال 1312 ش در خوسف دایر شد.
سالک این شعر را در پی سوءاستفاده و ظلم های مسئولان این کمیسیون سرود و به صورت شب نامه منتشر کرد

او در این مستزاد که خالی از ایرادات وزنی و تالیفی نیست به استقبال مستزاد میرزاده عشقی درباره مجلس چهارم رفته است. بااین مطلع:
این مجلس چارم به خدا ننگ بشر بود/ دیدی چه خبر بود؟


در پیشگه اقدس شه گر که خبر بود
یارب چه نظر بود
از وضع کمیسون که شرر روی شرر بود
دیدی چه خبر بود؟

اعلان به احضار وظایف چو نمودند
درِ دخل گشودند
مشمول در این ورطه فقط کیسه ی زر بود
دیدی چه خبر بود؟

اجزای کمیسون همگی با دل خرم
چون "احمد بی غم"
مردم همه افسرده دل و خون به جگر بود
دیدی چه خبر بود؟

از جمله ی اجزاء یکی کاشغری بود
ای کاش خری بود
در دخل بسی چابک و ازاهل هنر بود
دیدی چه خبر بود؟

می خورد بسی سرکار نایب آجدانی
پنهان و عیانی
از بّه و بیچاره و ایمن ز خطر بود
دیدی چه خبر بود؟

می برد به شب در بر خود زوجه ی مردم
با یال پُز و دُم
وآن نایب امنیه که چون قرص قمر بود
دیدی چه خبر بود؟

وآن دکتر نادان که بُدَش نام "بصیری"
با وضع امیری
درویش بُد و مرشد او درّ و گهر بود
دیدی چه خبر بود؟

زاعضای کمیسون دو نفر لوطی و اوباش
لامذهب و قلّاش 
عقلم به شگفت از روش این دو نفر بود
دیدی چه خبر بود؟

"صبحی" به کمیسون شده بازیگر میدان
رقاص و غزل خوان
شام از پی دریوزه به ر راهگذر بود
دیدی چه خبر بود؟

راستی که ز اعضاء یکی نام "بهار" است
کاو مرجع کار است
می گفت که بی پول کفالت چه ثمر بود؟
دیدی چه خبر بود؟

فرمایش "ناصح" علناً بود به مردم
رهتان نشود گم
رشوت ندهد کس که ضرر روی ضرر بود
دیدی چه خبر بود؟

وان "نایب" ما بین که بُدی محرم خانه
در قید بهانه
معدوم صفت حاضر و دستی به کمر بود
دیدی چه خبر بود؟

از دیر زمان منتظرِ وضع چنین بود
فکرش همه این بود
افسوس که این وضع برایش سر خر بود
دیدی چه خبر بود؟

پیوسته شب و روز بُدی حاضر خدمت
در خلوت و جلوت
پاداش ز دکتر علناً خفش و تشر بود
دیدی چه خبر بود؟

فحش و تشر دکتر صاحب
درباره ی نایب
گویی چو یکی مسهل زاندازه به در بود
دیدی چه خبر بود؟

منزل نرسیده متقاضی طبیعت
در غایت شدت
بگرفت گریبان تعوّد ز دو سر بود
دیدی چه خبر بود؟

داخل به کمیسون چو شدم آه کشیدم
زآن ظلم که دیدم
بی شبهه که از انجمن شام بَتر بود
دیدی چه خبر بود؟

بنشسته زن دکتر و نایب به لب بام
چون هند که در شام
از مجلسیان جانبشان مدّنظر بود
دیدی چه خبر بود؟

آواز هیاهو و دف و طبل و نقاره
افزون ز شماره
گوش فلک از هیبت این واقعه کر بود
دیدی چه خبر بود؟

جمعی ز جوانان نظامی شده رقصان
با حال پریشان
جمعی دگر از فرقتشان دیده ی تر بود
دیدی چه خبر بود؟

یک سمت پدرها همه با قدّ خمیده
این داغ که دیده؟
اشک بصر از فرقت گلزار پسر بود
دیدی چه خبر بود؟

یک مشت شل و کور فتاده به روی هم
با دیده ی پر غم
از بیوه زنان ناله ز شب تا به سحر بود
دیدی چه خبر بود؟

دولت چه و ملت که و یا رحم و مروت
انصاف و فتوت
حاشا که زا قانون بر این قوم اثر بود
دیدی چه خبر بود؟

این واقعه ی موحشه را چون که بدیدم
تن جامه دریدم
ناصح هم از این غصه ی جانسوز پکر بود
دیدی چه خبر بود؟

سرتاسر این ملک اگر وضع چنین است
یا رسم همین است
پس مردم ایران همگی خاک به سر بود
دیدی چه خبر بود؟

10
| | |
تاریخ انتشار: 3 دی 1404
| 0 رای

نظرات

  • نظرات ارسالی پس از تایید منتشر خواهد شد
  • پیام‌های حاوی توهین و تهمت منتشر نمی‌شود

بیشتر بخوانیم