محمدبن ابراهیم شیرازی، ملقب به صدرالدین و صدرالمتألهین و معروف به صدرا و ملاصدرا از بزرگترین حکما و فلاسفه‌ی اسلامی است که در نیمه‌ی اول سده‌ی یازدهم هـ.ق می‌زیسته است.
او در کلام و فلسفه، استادی کم نظیر و در تفسیر و حدیث، اِشرافی کم بدیل داشت. به خاطر نوآوری‌های فکری خود، در زمانه‌ی صفویه مورد بی‌حرمتی و حتی تکفیر برخی از علمای هم‌عصرش قرار گرفت.
ملاصدرا را به عنوان حکیمی فاضل، متألّه کامل، عابدِ زاهد، محققِ مدقّقِ بصیر ستودهاند. با اینکه از شاگردان علمای بزرگی چون شیخ بهایی، میرداماد و میرفندرسکی بوده، ولی شهرتی که به خاطر تحقیقات حکمی و فلسفی خود یافت، آوازه‌ی استادان او را تحتالشعاع خود قرار داد.
از شاگردان بنام ملاصدرا می‌توان از دو داماد او: ملا محسن فیض کاشانی (فیض) و ملا عبدالرزاق لاهیجی (فیاض) نام برد.
ملاصدرا بیش از پنجاه مجلد تألیفات داشته که مهم‌ترین و معروف‌ترین آن‌ها عبارتند از:
الاَسفارُ الاربعة او الحِکمَةِ المتعالیّة (که از زمان تألیف تاکنون در شمار کتب رسمی و درسی طلاب حوزه‌های علمیه است)؛ تفسیر آیةالکرسی و تفسیر آیةالنّور؛ الجبر و التّفویض؛ حواشی بر الهیات شفا، تجرید خواجه، تفسیر بیضاوی، رواشح سماویه‌ی میرداماد و روضه‌ی شهید (معروف به معالم) و... ؛ حدوث العالم؛ شرح اصول کافی؛ حکمةالاشراق؛ الشواهدالرّبوبیّة؛ العرشیّة؛ مفاتیحالغیب.
ملاصدرا هفت بار با پای پیاده به زیارت خانه‌ی خدا نائل آمد و در نوبت هفتم در سال 1050 هـ.ق در شهر بصره به دیدار حق شتافت و پیکرش در همان جا مدفون شد و لفظ «مریض» با سال وفات او برابر است. فرزند او میرزا ابراهیم نیز از علما و فقهای بزرگ زمان خود بوده است.
منتخب مثنوی ملاصدرا در کتابخانه ی اهدایی استاد مشکات یافت میشود. منتخب مثنوی و چند رباعی از او در انتهای «رساله‌ی سه اصل» به مناسبت جشن چهارصدمین سال تولد او چاپ شده است. صدرالدین در شعر چندان به صنایع و ظرایف شعری نپرداخته؛ بیشتر به معانی عرفانی توجه کرده است و روش او در مثنوی به طریقه‌ی مولانا است و افکار او در محور وحدت وجود است. آنچه مقام صدرالدین را ترقّی داده است مقام فکری و فلسفی و دینی اوست نه مقام شعر و شاعریاش.
. محمدعلی مدرس تبریزی، ریحانةالادب، ج3، صص 417-420؛ دکتر احمد تمیمداری، عرفان و آدب در عصر صفوی، صص 726-730.
نمونه اشعار صدرالمتألهین در سایت شعر حوزه